< Naar het nieuwsoverzicht

Schizofrenie: een onmogelijk concept?

Maandag 25 mei - Bestaat schizofrenie nu wel of niet?Een debat hierover bij de KNAW woensdag tussen hoogleraar psychiatrische epidemiologie Jim van Os en André Aleman, psycholoog en hoogleraar cognitieve neuropsychiatrie, gaf nog geen duidelijk antwoord. Wel bleek duidelijk dat kernbegrippen als herstel en genezing aan een vernieuwing toe zijn.

In de pers en de vakliteratuur zorgde Jim van Os eerder dit jaar voor ophef met zijn pleidooi om de term ‘schizofrenie’ af te schaffen. De benaming zou stigmatiserend werken, leiden tot ‘organisch pessimisme’ en ten onrechte in verband worden gebracht met een hersenziekte. Tijdens het debat riep Van Os in herinnering dat al langer wordt geworsteld met het begrip schizofrenie. Zijn collega Herman van Praag sprak in 1976 al van ‘een onmogelijk concept’. De opvattingen lopen ook nogal uiteen: de icd-10-classificatie bijvoorbeeld hanteert een bredere en optimistischere definitie van schizofrenie dan de DSM-5. ‘Schizofrenie’ is volgens Van Os geen objectieve ziekte, het is vooral een breed spectrum van beelden. Hij stelt voor om iedereen met een psychose de diagnose psychosespectrumsyndroom te geven. Van Os was dan ook uiterst kritisch over de patiëntenfolder van zijn eigen beroepsvereniging, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP), die schizofrenie als een hersenziekte presenteert, en daarmee volgens hem ten onrechte de indruk wekt dat het om een ziekte-eenheid gaat waarvan men de oorzaak kent. Zijn opponent André Aleman wees er nog maar eens op dat de DSM-categorieën weliswaar ‘constructen’ zijn (of ‘afspraken’, zoals Van Os zei), maar ‘geen verzinsels’. Schizofrenie is volgens Aleman'een accurate descriptie van een ernstige psychotische stoornis.’
Medisch Contact 22-5-2015